Buty trekkingowe

Dobre skarpety trekkingowe muszą nie tylko zapewniać odpowiedni komfort termiczny, ale także odpowiednią amortyzację w czasie wielogodzinnego marszu. Nie mogą uciskać  w żadnym miejscu, nie powinny też się przesuwać i zwijać, jedne z najlepszych technicznych skarpet produkuje hiszpańska firma Lorpen. Na podstawie modelu TPMEH przyglądnijmy się jak obecnie konstruowane są wytrzymałe skarpety przeznaczone do trekkingu w niskich temperaturach.

Skarpety Lorpen TPMEH – to trzywarstwowa konstrukcja, wykonana w technologii łączącej syntetyczne i naturalne włókna. Zastosowane warstwowej konstrukcji zapewnia lepsze odprowadzanie wilgoci, więcej komfortu i wysoką trwałość.

Warstwa zewnętrzna wykonana jest z nylonu, który sprawia iż skarpety są trwałe i wytrzymałe, zapewnia większą odporność w obszarach o wysokim współczynnika tarcia np. strefa pięty i palców.

Warstwa środkowa jest wykonana z wełny MERINO, która zapewnia odpowiedni komfort cieplny i szybko odprowadza wilgoć z warstwy wewnętrznej, dzięki czemu nie dochodzi do zatrzymania wilgoci.

Warstwa wewnętrzna ( stykająca się ze skórą ) zrobiona jest ze syntetycznych włókien i szybko odprowadza wilgoć od skóry do drugiej warstwy, powodują iż stopy pozostają suche nawet podczas intensywnego marszu.

Dzięki zastosowaniu specjalnego splotu dzianiny o różnej grubości, skarpety zapewniają: amortyzację – grubszy splot na podeszwie oraz wygodne dopasowanie –  luźniejszy splot na śródstopiu.

Zastosowane tzw. płaskich szwów zwiększa wygodę ich użytkowania – szew nie uwiera podczas chodzenia.

Na podbiciu zastosowano krzyżowy ściągacz z lycry, który przyciska skarpetę do górnej części stopy, lycra powoduje też iż skarpety długo zachowują swój kształt i dobrze się dopasowują.

Skarpety Lorpen TMPEH kosztują 109,90 zł, nie należą więc do najtańszych na rynku. Z pewnością jednak ich cena  jest wynikiem zastosowania nowoczesnych technologii oraz włókien najwyższej klasy.

Skład skarpet: PRIMALOFT YARN® 50%, 25% Merino Wool, Lycra 10%, Nylon 15%

Kupując buty trekkingowe raczej nie zastanawiamy się nad doborem właściwych skarpet, często dopiero po powrocie z górskiego szlaku, zaczynamy bardziej poważnie traktować ten temat, szczególnie jeśli nie byliśmy na pieszej wędrówce przez  dłuższy czas. Jak ważne są odpowiednie skarpety zimą, z pewnością przekonał się każdy, kto wybrał się o tej porze roku choćby na dłuższy spacer.

Niewygodne i źle dobrane skarpety mogą być przyczyną wielu niemiłych konsekwencji –  od dyskomfortu zimnych i wilgotnych stóp, po utrudniające chodzenie bolesne pęcherze.

Nasze stopy podczas marszu intensywnie pracują, a tym samym mocno się pocą. Jeśli zimą założymy bawełniane skarpety ( bawełna magazynuje wilgoć ), to będziemy w nich odczuwać zimno  – szczególnie w niskich temperaturach.

Dlatego na chłodniejszą porę roku polecane są skarpety wełniane, często z  domieszką różnych ocieplających włókien syntetycznych jak np. primaloft, polipropylen itd.

Unikalne właściwości wełny – utrzymywanie ciepła i odprowadzanie wilgoci nawet gdy jest mokra, a także właściwości antybakteryjne, sprawiają iż jest ona ciągle głównym składnikiem zimowych skarpet.

Zwyczajna wełna posiada jednak pewną wadę, jest podatna na wycieranie, co prowadzi do szybkiego zużywania się skarpet. Z tego powodu do produkcji najlepszych skarpet, stosuje się  mniej podatną na wycieranie wełnę Merino, która zarazem jest przyjemna i miła w dotyku – domieszka syntetycznych włókien np. nylonu, zapewnia większą wytrzymałość.

Wybierając się na jesienny czy zimowy trekking, pamiętajamy więc o zaopatrzeniu się w dobre wełniane skarpety, bo najlepsze nawet buty w góry, same nie zapewnią nam ciepła i komfortu.

Nie mniej ważną kwestią dotyczącą górskich skarpet jest ich odpowiednie wymodelowanie, ale o tym w kolejnej części.

Overbooty Berghaus’a to profesjonalne ochraniacze przeciwśnieżne  z gumowym spodem, przeznaczone do najtrudniejszych górskich aktywności – turystyki kwalifikowanej i wspinaczki w trudnych warunkach zimowych. Dobrze zaprojektowane, znakomicie wykonane i sprawdzone już od wielu lat, między innymi przez brytyjskie wojsko dla którego firma Berghaus produkuje specjalną wersję.

Podstawowa różnica pomiędzy klasycznymi stuptutami a overbootem polega na zastosowaniu pełnej konstrukcji obejmującej but (konstrukcja ta jest chroniona patentem). Ochraniacze sięgają do kolana i zakończone są specjalną gumową stopą, która szczelnie przylega do podeszwy buta. Podeszwa (stopa) ochraniaczy wykonana jest z wytrzymałej, elastycznej i odpornej na ścieranie gumy poliwęglanowej. Guma obejmuje czubek buta, brzeg podeszwy, a także dolną część podbicia buta w miejscu śródstopia.

Dzięki takiej konstrukcji overbooty bardzo dobrze chronią podczas marszu w głębokim śniegu i podwyższają znacząco komfort cieplny, zapewniając w zimie praktycznie pełną wodoodporność. Górna część ochraniaczy wykonana jest z materiału GORE-TEX®, zapewniającego odpowiednią nieprzemakalność i oddychalność. Dla zastosowań w ekstremalnych warunkach produkowana jest wersja ochraniacza z ociepliną  primaloft –  YETI EXTREM PRO INSULATED.

Overbooty przeznaczone są główne do użytkowania w warunkach zimowych, istnieje także możliwość zastosowania ich w celu ochrony przed wodą i błotem w cieplejszej porze roku, jednak większości osób jest w nich im za gorąco.

W trakcie chodzenia, czasem może dochodzić do zsuwania się ochraniaczy z czubków butów i wbijania się pod nie śniegu, dlatego overbooty powinny być dobrze dopasowane – są przystosowane do używania z rakami. Można je zakładać na dowolne sztywne buty, w przypadku założenia na buty trekkingowe o zbyt miękkiej podeszwie, może dochodzić do jej deformowania się.

Aby  dobrze naciągnąć ochraniacze na buty trzeba trochę wprawy i sporo siły, dlatego zaleca się je nakładać przed wyruszeniem w góry w możliwie ciepłych warunkach – ponieważ na mrozie guma mocno sztywnieje, co znacząco utrudnia ich zakładanie.

Overbooty Berghaus produkowane są w 3 wersjach : Yeti™ Attak GORE-TEX®, Yeti™ Extrem™ Pro GORE-TEX®, Yeti™ Extrem™ Pro Insulated. Ich ceny kształtują się od 319,90 do 599,90 zł i są do kupienia w dobrym sklepie górskim.

Stuptuty to turystyczne ochraniacze na nogawki, zabezpieczające dolną część nogawek spodni przed śniegiem, deszczem i błotem, ochraniają także nogawki i górę butów przed ewentualnymi skutkami uszkodzeń mechanicznych. Ich konstrukcja jest stosunkowo prosta, najczęściej jest to wyprofilowany kawałek mocnego materiału zapinany na rzep lub zamek. W zależności od modelu stuptuty mogą być krótkie – sięgające od kostek do połowy łydek lub wysokie – sięgające pod kolana, mogą też być specjalnie profilowane na lewą i prawą nogę. Zamek lub rzep najczęściej umieszczony jest z przodu ochraniacza – opcja najwygodniejsza zimą, czasem z boku lub z tyłu i kryty jest zewnętrzną patką.

Aby zapobiec podnoszeniu się i przesuwaniu ochraniaczy w górę, z przodu mocuje się specjalny haczyk, którym możemy zaczepić stuptuta o sznurówkę buta. Z boków mocuje się stalową lub kevlarową linkę, albo trwały pasek, ewentualnie w najtańszych rozwiązaniach mocny sznurek. Linki lub paski przechodzą pod butem i zazwyczaj posiadają możliwość regulacji.

W zależności od modelu, ochraniacze posiadają od 1 do 3 ściągaczy, które umożliwiają dopasowanie stuptuta do kształtu łydki oraz buta. Górny ściągacz zapobiega przedostawaniu się od góry śniegu, deszczu czy błota pod ochraniacz, środkowy (nie zawsze występuje)  ściąga materiał nad kostką, a dolny dopasowuje ochraniacz do buta.

Podstawowe modele wykonuje się z wodoodpornego i wytrzymałego materiału np. Midora – Milo Creek, natomiast te wielozadaniowe np. Black Diamond FRONTPOINT BLACK najczęściej wykonane są z dwóch rodzajów materiałów: oddychającego i wodoodpornego na górze,  w tym wypadku jest to membrana gore-tex i wytrzymałego na dole np. nylonu ballistic.

Ich ceny kształtują się od kilkudziesięciu złotych np. ochraniacze Milo Creek 69.90 zł, do 100-300 zł w przypadku wykonanych z oddychających materiałów np. Salewa Gore-Tex Gaiter 249,90 zł.

Ochraniacze mają dość szerokie zastosowanie: trekking, narty biegowe, rakiety śnieżne, wspinaczka i są produkowane są w kilku rozmiarach, co umożliwia ich prawidłowe dopasowanie do buta i łydki.

Specjalnym rodzajem zimowego ochraniacza są tzw. Overbooty, ale o nich w następnej części.

Zbliżająca się jesień to najlepsza i najpiękniejsza pora na wędrówki górskimi szlakami. To o tej porze roku prawdziwi zapaleńcy ruszają  często na trudny i wymagający trekking. Długa górska wędrówka, ciężki plecak, nie łatwy szlak to często wyzwanie rzucone naszym butą, które sporo muszą przejść. Mokra trwa, błoto, piargi i gołoborza potrafią nieźle „dać im w kość”.  Nie wszystkie buty są to w stanie wytrzymać, może zdarzyć się, że czasem odklei się podeszwa, pęknie szew. Dlatego wielu ludzi gór niezmiennie od lat wybiera klasyczne skórzane buty trekkingowe.

Tego typu buty wykonane są z reguły z naturalnej bardzo mocnej, olejowanej lub woskowanej skóry nubukowej lub skóry licowej. W tym celu używa się najwyższej jakości skóry o grubości od  2,00 mm nawet do 3,2 mm.

Najlepiej, gdy cholewka butów wykonana jest praktycznie z jednego kawałka skóry, z niewielką ilością przeszyć. Użycie jednego kawałka skóry, zwiększa wodoodporność oraz trwałość butów. Przy tego typu konstrukcji, ilość szwów jest stosunkowo niewielka, dzięki czemu cholewka jest niezwykle wytrzymała.

Dodatkową zaletą skórzanych butów trekkingowych jest ich wygoda, skóra naturalna posiada unikalne właściwości: przepuszcza parę wodną, jest wytrzymała i elastyczna, po pewnym czasie dopasowuje się do indywidualnych cech anatomicznych  stopy gwarantując wysoki komfort. Niektóre modele butów również od wewnątrz wykończone są skórą, która  jest miękka i zapewnia wygodę.

W celu zwiększenia wodoodporności, oraz większej wytrzymałości mechanicznej w większości modeli wokół buta stosuje się gumowy otok lub wzmacnia czubki butów gumowym noskiem, który chroni skórę przed zniszczeniem. Niektóre modele wykonane są z membraną Gore-Tex zwiększającą wodoodporność butów, oczywiście dostępne są też modele bez membrany. Większość skór używanych do produkcji obuwia górskiego podana jest specjalnej obróbce i woskowaniu, które czyni je bardziej odpornymi na wodę.

Buty trekkingowe wykonane z pełnej skóry często wyglądają na bardzo proste, nic bardziej zwodniczego, wykonanie prostych, mocnych i wytrzymałych butów jest niezwykle trudne i wymaga sporego doświadczenia oraz użycia skór o najwyższej jakości. Dlatego nie należą one do najtańszych.

Jest to obuwie kierowane do osób poszukujących wysokiej klasy butów w góry na wiele lat, stworzone do najtrudniejszych warunków. Ceny tej klasy butów kształtują się od 600 zł do 1549 zł. Z pewnością jest to jednak na zakup na lata.

Obecnie między innymi dostępne są modele:

• Buty ZAMBERLAN: VIOZ GT; BALTORO RR

• Buty MEINDL: ISLAND PRO MFS ; ISLAND ACTIV MFS IDENTITY; HIMALAYA; ENGADIN; BORNEO 2 MFS

• Buty HANWAG: YUKON; ALASKA GTX; LIMA BIO

• Buty GARMONT: SYNCRO II GTX

• Buty ASOLO TPS 535; SASSLONG GTX

Pojęcie buty górskie to przepastny worek do którego można wrzucić przeróżne rodzaje obuwia, zarówno technicznego jaki i noszącego tylko znamiona turystyki. Kiedyś tradycyjne skórzane pionierki z Nowego Targu były szczytem marzeń i właściwie nie było nic innego, obecnie problemem nie jest, co kupić, ale jak wybrać odpowiednie buty w góry z naprawdę szerokiej i coraz bardziej specjalistycznej oferty.

Wielu producentów butów trekkingowych stosuje swoje własne kategorie i podziały, umożliwiające zaklasyfikowanie obuwia do jakieś grupy. Uogólniając buty w góry możemy podzielić na kilka kategorii. Przy czym kategorie te nie są do końca jednoznaczne i sztywne.

Expedition / Alpine / czasem Climbing – najłatwiej można je określić jako techniczne wspinaczkowe buty wyprawowe. Buty nadające się w niskie temperatury w najwyższe góry, w których możliwa jest wspinaczka lodowa czy też mieszana np. Buty ZAMBERLAN DENALI. Są to buty przeznaczone głównie dla alpinistów.

Mountaineering / Mountain / High Mountain – jest to cała grupa butów wysokogórskich, butów do wejść w stylu alpejskim, są to z reguły ciężkie buty z odpowiednimi wzmocnieniami, specjalnie profilowaną podeszwą pod raki, zaprojektowane na wielodniowe wyprawy w wysokich górach np. Buty GARMONT TOWER PLUS GTX.

Approach / Climbing – określane jako buty podejściowe. Są to lekkie buty do używania w górach, przy podejściach pod  drogi wspinaczkowe, na via ferraty. Dzięki swojej konstrukcji pozwalają na pokonywanie łatwiejszych trudności skalnych ( np. strefa climbe zone) np. Buty SALEWA MTN TRAINER.

Trekking / Trek – letnie i zimowe buty przeznaczone do wielodniowego trekkingu  w górach średnio wysokich często z ciężkim plecakiem. Są to wytrzymałe buty o mocnej podeszwie, często z zawansowanymi technologicznie systemami amortyzacji np. Buty ASOLO FLAME

Hiking / Backpacking / Trek-Lite – trzy sezonowe lekkie buty przeznaczone do turystyki w średnich i niewysokich górach, najczęściej bez ciężkiego plecaka. Buty w tej kategorii są specjalnie zaprojektowane, aby zapewnić jak największy komfort i wsparcie potrzebne podczas długich ale nie ekstremalnych wędrówek np. Buty LA SPORTIVA OPAL GTX

Walking / Ascent / Travel – są to uniwersalne modele, które nadają się zarówno na letnie wycieczki jak i warunki miejskie. Często też mogą służyć jako lekkie buty podejściowe podczas wypadów w skałki. Charakteryzują się niską wagą i konstrukcją zapewniającą wysoki komfort użytkowania np. Buty BOREAL SENDAI

Trail Running – lekkie buty przeznaczone do biegów terenowych i górskich, rajdów terenowych np. Buty DYNAFIT FEELINE SUPER LIGHT.

Wiodący producenci butów trekkingowych coraz częściej w swojej ofercie mają modele z segmentu Urban & Outdoor. Jedną z firm proponujących kilka interesujących modeli tego typu obuwia jest  marka Garmont.

Modele Sticky Beast, Sticky Lizard, New Montello to niskie buty nadające się zarówno do codziennego użytku, na rower jak i na wycieczki w średnich i niskich górach.

Continue reading “Urban & Outdoor – propozycje marki Garmont.” »

Coraz większą popularnością cieszą się buty z stosunkowo młodego segmentu ‘urban outdoor’ łączące właściwości butów trekkingowych z cechami butów miejskich.

Urban Outdoor to nowa kategoria butów: wygodnych i lekkich, często o ciekawej stylistyce sprawdzających się zarówno w warunkach miejskich jak i w terenie. Ich najważniejszą cechą jest funkcjonalność.

Są to buty do wszystkiego, można w nich wybrać się na spacer po parku i wypad w niewysokie góry. Sprawdzą się podczas podejścia  w skałach, czy jazdy na rowerze. Rosnący ciągle popyt na wielofunkcyjne buty być może wynika z dokonującej się zmiany stylu życiu.

Coraz więcej osób uprawia amatorsko sport, prowadzi zdrowy styl życia. W takim wypadku nie koniecznie od razu potrzebne są specjalistyczne buty ale właśnie wielofunkcyjne obuwie. Obuwie w którym można pójść do pracy i wybrać się np. na wycieczkę pieszą czy rowerową.

Jak w innych dziedzinach tak i w obuwiu outdoorowym istnieje swoisty dualizm. Z jednej strony mamy specjalistyczne techniczne obuwie, z drugiej maksymalnie wielofunkcyjne buty określane jako ‚Urban Outdoor’ – przeznaczone dla osób dla których ciągłe przenikanie się warunków miejskich i naturalnych jest codziennością.

Wśród butów do biegania terenowego topowym modelem są buty Salomona XA PRO 3D ULTRA – dostępne też w wersji z membraną GTX, jest to kontynuacja niezwykle popularnego modelu XA PRO 3D.

W nowym modelu XA PRO 3D ULTRA podeszwa Runing Contagrip®, zapewnia jeszcze lepszą przyczepność do podłoża, a systemem 3D ADVANCED CHASSIS™ gwarantuje odpowiednią stabilizację i amortyzację.

Podeszwa wykonana jest z 20 różnych gatunków gumy o różnym stopniu twardości, podczas biegu doskonale przywiera do nawierzchni, a dzięki specjalnemu systemowi rowków i nacięć w przedniej części nie dochodzi do jej zapychania błotem, gliną czy drobnymi kamykami. Wykonana jest z trzech warstw: zewnętrznej która jest odpowiedzialna za odpowiednią przyczepność do podłoża, środkowej gwarantującej amortyzację i stabilizację stopy (pianka EVA o podwójnej gęstości – Energy Cell 2) oraz wewnętrznej która ma bezpośredni kontakt z wkładką i stopami.

Podczas biegania na naturalnym nierównym podłożu stopa mocno pracuje, łatwo więc  o skręcenie kostki podczas dynamicznego biegu. Aby poprawić stabilizację stopy zamontowano dodatkową wkładkę pomiędzy podeszwę zewnętrzną a środkową, zwiększają ona stabilizację stopy i poprawia odbicie podczas biegu ( jest to platforma Advanced Chassis 3D™ ).

Odpowiednio wyprofilowana wkładka ze specjalnej pianki EVA  gwarantuje idealne dopasowanie do stopy. Natomiast wkładka Ortholite® pochłania wilgoć i ma właściwości antygrzybiczne, w trakcie użytkowania nie pęka i nie traci swoich właściwości.

Cholewka wykonana jest z lekkich i mocnych tworzyw, w dużej mierze z siatki zapewniającej bardzo dobrą wentylację. Tego typu konstrukcja zapewnia także szybkie odprowadzenie i osuszenie wody z buta, co ma znaczenie jeśli zdarzy nam się biegać w mokrym i grząskim terenie. Dla nie lubiących wody i błota wyprodukowana jest też wersja z membrana Gore-Tex®. Odpowiednio usztywniona i wzmocniona pięta zapewnia dobre trzymanie, a zabezpieczone czubki chronią przed urazami palców.

Zastosowany znany i lubiany system szybkiego sznurowania – Quicklace™, umożliwia sznurowanie buta jednym pociągnięciem. Sznurowanie przebiega asymetrycznie, poprawiając tym samym stabilizację stopy. Na języku umieszczono małą kieszonkę na wiązanie.

System SENSIFIT™ zabezpiecza stopę przed otarciami, umożliwia precyzyjne dopasowanie butów do stóp, zapewnia prawidłowe trzymanie stopy, szczególnie istotne podczas dłuższego zbiegania w dół.

Najnoważsza odsłona  modelu XA PRO 3D ULTRA z mebraną GTX kosztuje 529,90zł i jest do kupienia w każdym dobrym sklepie sprzedającym obuwie do trail runningu.

Buty do biegania w terenie, określane są jako trailowe lub terenowe, zdecydowanie różnią się od klasycznych butów biegowych które są przeznaczone do biegania po nawierzchniach asfaltowych i betonowych. Buty trailowe przeznaczone są do biegania po naturalnych ścieżkach, przy czym nie ma znaczenia czy biegać będziemy w lesie, nad brzegiem rzeki czy też w górach. Najważniejsze jest naturalne podłoże które jest nierówne, często piaszczyste lub kamieniste, w lesie usiane korzeniami i gałązkami.

Dobre buty do biegów terenowych wyróżnia: lekkość, wytrzymałość i stabilne trzymanie stopy. Postawą jest wytrzymała podeszwa z agresywnym bieżnikiem, który zapewnia bardzo dobrą przyczepność. Gdy biegniemy po mokrej trawie czy leśnej ściółce, przyczepność do podłoża jest słaba, w takich warunkach mocny agresywny bieżnik zapewnia nam odpowiednią trakcje. Niemniej ważnym elementem podeszwy jest system samoczyszczących się rowków, dzięki którym podeszwa nie zapycha się błotem. Buty terenowe z reguły mają słabszą amortyzację niż buty do biegania po asfalcie. Jest to możliwe – ponieważ ziemia przejmuje część siły uderzenia podczas biegu, naturalnie amortyzuje dzięki czemu noga przejmuje mniej wstrząsów. Często też mają wzmocnione czubki które ochraniają palce w razie przypadkowego uderzenia w kamień lub konar.

Dobre buty trailowe to podstawa biegania terenowego. Nawierzchnie naturalne są z jednej strony bardziej przyjazne ( naturalna amortyzacja ), a z drugiej bardziej wymagające – podłoże urozmaicone o zmiennej przyczepności wymagające odpowiedniej koncentracji.  Aby czerpać z biegania jak najwięcej radości i korzyści warto zainwestować w naprawdę dobre buty takie jak:

• DYNAFIT FELINE GTX – Cena: 699,90 zł
• DYNAFIT FELINE SUPER LIGHT – Cena: 599,90 zł
• SALOMON XA PRO 3D ULTRA 2 – Cena: 449,90 zł
• SALOMON XA PRO 3D ULTRA GTX – Cena: 529,90 zł
• SALOMON XR CROSSMAX NEUTRAL – Cena promocyjna: 359,90 zł